Książka „Na marne” Marty Sapaty, to zbiór rozmów przeprowadzonych z osobami doskonale znającymi temat marnowania żywności. Właśnie ten zbiór historii i doświadczeń o codzienności, o nawykach, które pozwolą człowiekowi stać się świadomym konsumentem stał się tematem do ważnych rozmów w Dyskusyjnym Klubie Książki.
„Na marne” to opowieść o żywności przeterminowanej, pleśniejącej, wyrzucanej, a potem wyciąganej ze sklepowych i restauracyjnych kontenerów, skrupulatnie oglądanej i zjadanej. Przez pryzmat praktyk jedzeniowych Marta Sapała opowiada także historie ludzi: tych, którzy doświadczyli głodu wojennego, i tych w kryzysie bezdomności, freegan, czyli osób szukających w śmietnikach z przekonania, a także z potrzeby, zbierających zapasy wyrzucających przez konsumentów na potęgę. Ci ostatni robią to często przez wyśrubowane terminy ważności. „Najlepiej spożyć przed” myli się z „należy spożyć do” – i tak dobre jedzenie idzie na zmarnowanie. Ale nie zawsze, bo dzięki temu czasem trafia do społecznych lodówek, sklepów z przeterminowaną żywnością czy Banku Chleba. Autorka pisze też o polskim ustawodawstwie: zapobiegawczym i sprzyjającym marnowaniu żywności, ale też zmieniającym się na lepsze (jak w przypadku zniesienia obowiązku odprowadzania podatku VAT od żywnościowych darowizn).
Podczas spotkania Dyskusyjnego Klubu Książki Panie zgodnie stwierdziły, że w śmietnikach ląduje zbyt dużo resztek, które mogłyby stanowić pełnowartościowy posiłek. Wydawałoby się, że pożywienie, które wyrzucamy jest już niejadalne. Czy aby na pewno? Czy media przekazują rzetelne informacje co do gospodarowania żywnością przez Polaków? Odpowiedzi na to i na inne pytania znajdziemy właśnie w książce, która ukazuje inny punkt widzenia i postrzegania problemu jakim jest marnowanie jedzenia. Autorka nie boi się wyrażać własnego zdania, nawet jeśli jest ono sprzeczne z wiadomościami powtarzanymi przez środki masowego przekazu. Statystycznie z roku na roku marnujemy coraz większe pokłady żywności. Według Forbes’a Polacy wyrzucają rocznie 235 kg jedzenia na osobę. Polska zajmuje niechlubne 5 miejsce w Unii Europejskiej w rankingu krajów, w których mieszkańcy marnują największe ilości żywności. Jednak czy jest szansa, by to zmienić? Musimy pamiętać, że chcąc zmienić świat, przede wszystkim musimy zacząć od siebie. Książka i przeżycia w niej zawarte nie oceniają danego stylu życiu, one tylko pokazują w jaki sposób możemy razem naprawiać naszą planetę.
Ostatecznie reportaż Marty Sapały jest wezwaniem – jak chce jedna z bohaterek książki – do skrzętności i pomiarkowania. Apel ten dotarł również do Członkiń Dyskusyjnego Klubu Książki, które z uwagą będą przyglądać się osobistej jak i środowiskowej transformacji zjawiska jakim jest niegospodarność żywieniowa. Spisane w książce statystyki i historie freegan, przybliżą każdego Czytelnika do podjęcia refleksji nad międzynarodowym problemem marnowania jedzenia – a przy tym samym – nad globalnym problemem głodu na świecie.
Spotkanie Dyskusyjnego Klubu książki odbyło się 6 lutego 2025 r. w MiPBP w Nowym Tomyślu.
Dofinansowano ze środków Instytutu Książki pochodzących z dotacji celowej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego 2025
