Szpieg to powieść biograficzna, której bohaterką jest Mata Hari. Postać niewątpliwie kontrowersyjna, znana pod wieloma nazwiskami i pseudonimami. Kobieta-szpieg, sławna egzotyczna tancerka, kochanka bogatych i wpływowych mężczyzn, która wzbudzała zazdrość paryskich arystokratek. Za nic miała nakazy moralne i obyczaje, bezceremonialnie wykorzystywała mężczyzn dla własnych korzyści, łamiąc przy tym ich serca, za co przyszło jej zapłacić najwyższą cenę.
W swojej książce Paulo Coelho starał się opisać jej życie i uchwycić osobowość, tworząc fikcyjną korespondencję między skazaną i osadzoną w paryskim więzieniu Matą Hari, a jej adwokatem. Poza prawdziwymi wydarzeniami ubranymi w otoczkę fikcji literackiej, znajdziemy autentyczne zdjęcia i wycinki z gazet. Akcja książki rozpoczyna się wczesnym porankiem 15 października 1917 roku. Po kontrowersyjnym procesie Mata Hari staje przed plutonem egzekucyjnym, który wykona na niej wyrok śmierci. Kobieta jest pogodzona ze swoim losem i w ostatnich chwilach swojego życia chce zachować godność. Dumnie staje w miejscu przeznaczenia, z podniesioną głową patrzy w oczy żołnierzom. Wyrok zostaje wykonany. Po tej egzekucji cofamy się do początku. Mata Hari w liście, który zostawiła swojemu adwokatowi, opowiada koleje swojego losu.
Coelho wyznaje, że wszystkie opisane wydarzenia w książce są prawdziwe, chociaż czytając ma się wrażenie, że oczekiwało się nieco innego wizerunku Maty Hari. Z jego książki nie wyłania się obraz kobiety, która w pełni korzystała w życia, biorąc od mężczyzn to, czego chciała. Autor przedstawia w niej wizerunek kobiety głęboko nieszczęśliwej, która nigdy nie zaznała prawdziwego szczęścia. Kobiety, która w pogoni za szczęściem wypełniała swoje życie tym, co daje jedynie krótkotrwałe jego pozory. Kobiety, którą tak naprawdę to mężczyźni wykorzystywali, którą wynieśli na szczyt, by potem zniszczyć ją i podarować jej spektakularny upadek. Nie jest to obraz, jakiego byśmy się spodziewali po Macie Hari – femme fatale, która urodziła się w nieodpowiedniej epoce. To dosyć przygnębiający i smutny wizerunek kobiety, którą wszyscy opuścili. Ale może właśnie o to chodziło autorowi – by pokazać, że za wykreowanym przez nią wizerunkiem skrywała się skrzywdzona istota?
