Miesiąc: grudzień 2013

8 kwietnia, w dniu, w którym Nowy Tomyśl uzyskał prawa miejskie, nasza biblioteka zainaugurowała projekt edukacyjny Ośrodka Wiedzy o Regionie – Młode miasto – stare tradycje, którego celem jest rozbudzenie zainteresowania przeszłością miasta i poczucia przynależności do zamieszkiwanego regionu wśród dzieci, młodzieży i dorosłych.

29 grudnia w naszej bibliotece odbyło się kolejne spotkanie dla uczniów Zespołu Szkół nr 2 im. S. Staszica, do których skierowany jest moduł projektu: Młode miasto – stare tradycje – dziadkowie w oczach wnuków. Tym razem uczennice III klasy dziennikarskiej (LO) miały okazję zdobyć kolejne informacje na temat źródeł wiedzy o regionie – o o nich opowiedziała im bibliotekarka – Sylwia Kupiec oraz wziąć udział w opiniowaniu nowopowstającego questu dotyczącego Nowotomyskiego Szlaku Turystyczno – Historycznego, przygotowywanego przez Wydział Rozwoju i Promocji Urzędu Miejskiego, jaki przedstawił im pracownik Gminnego Ośrodka Informacji – Ryszard Ratajczak.

Informacje o regionalnych wydawnictwach – m.in. “Przeglądzie Nowotomomyskim”, “Nowym Tomyślu na dawnej pocztówce”, portalach internetowych http://oledry.pl, http://galeria.nowytomysl.pl, http://poprzednilokatorzy.blogspot.com/,http//www.nowytomysl.net.pl/, http://nowy.tomysl.archiwa.org/,http://nowytomysl.pl/szlak/), Nowotomyskim Szlaku Turystyczno – Historycznym i questach posłużą uczennicom jako pomoc w wykonaniu finałowego zadania projektu – zrealizowania wywiadu ze starszą osobą z rodziny, sąsiedztwa lub znajomych na temat dawnego Nowego Tomyśla, który zostanie opublikowany w Przeglądzie Nowotomyskim.

Interesującą wystawę – poświęconą historii nazw miejscowych z obszaru sześciu gmin powiatu nowotomyskiego – oglądać można w sali wystawowej naszej biblioteki. Jej otwarciu towarzyszyła prelekcja dr Małgorzaty Rutkiewicz – Hanczewskiej z Instytutu Filologii Polskiej UAM i Komisji Onomastycznej PAN-u W Poznaniu, zatytułowana Co mówią nazwy?
Na bogato ilustrowanych materiałami ikonograficznymi planszach zaprezentowana została historia nazw miejscowych z gmin Kuślin, Lwówek, Miedzichowo, Nowy Tomyśl, Opalenica i Zbąszyń. Wśród prezentowanych nazw znalazły się określenia wsi i ich części, budowli, ulic, dróg, znanych fragmentów lasów, łąk, osiedli, jezior i toni oraz rzek, którymi posługują się mieszkańcy powiatu. W opisach poszczególnych nazw zawarte zostały  także uwagi   dotyczące poprawności językowej, zwłaszcza odmiany  trudnych fleksyjnie nazw oraz ich aktualnej postaci zatwierdzonej przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych.
Celem wystawy, przygotowanej przez naszą bibliotekę we współpracy z poznańskim oddziałem Polskiej Akademii Nauk, jest przybliżenie mieszkańcom naszego powiatu  wiedzy na temat pochodzenia, mających ciekawą historię  nazw własnych oraz uświadomienie ich wartości historycznej i kulturowej, słowem… zabytkowej. Nazwy własne jako twory językowe trudno jest kojarzyć z kategorią zabytków. Te zdecydowanie łatwiej rozpoznać w rzeczach materialnych. Tymczasem także nazwy miejscowe pełnią funkcję swoistego archiwum kulturowego, w którym można odszukać szereg informacji na temat przeszłości danego terenu i życia dawnych mieszkańców.
Otwarcie wystawy – którą merytorycznie przygotowała dr Małgorzata Rutkiewicz – Hanczewska, a plastycznie opracowała na stałe współpracująca z biblioteką Grażyna Matuszak –  zgromadziło nie tylko samorządowców tj. przedstawicieli Starostwa Nowotomyskiego, gmin Kuślin, Miedzichowo i Zbąszyń oraz  Nowego Tomyśla, ale także  liczną grupę  regionalistów i entuzjastów naszego regionu, którym podczas zwiedzania czas umilił absolwent klasy akordeonu Julian Minge ze Śliwna.
Z uwagi na dużą merytoryczną wartość ekspozycji i zainteresowanie, które budzi, planowana jest także jej prezentacja podczas istotnych wydarzeń w powiecie nowotomyskim, m. in. podczas Dni Bolewic (w gminie Miedzichowo) oraz Jarmarku Chmielo-Wikliniarskiego (w Nowym Tomyślu oraz w bibliotekach i ośrodkach kultury na terenie powiatu, np. w Kuślinie; Lwówku i Zbąszyniu.
Ta onomastyczna wystawa jest drugą z cyklu zaplanowanych przez poznański oddział PAN-u wystaw pt. Nazewnicze zabytki Wielkopolski. Następne (w odstępach rocznych) będą  prezentowane kolejno w wybranych powiatach województwa wielkopolskiego. Zwieńczeniem cyklu wystaw będzie publikacja zatytułowana Nazewnicze zabytki Wielkopolski, upowszechniająca wiedzę o istotnych zabytkach w krajobrazie nazewniczym naszego regionu.

Wielkimi krokami zbliżamy się do świąt Bożego Narodzenia, jednego z najpiękniejszych momentów naszej polskiej tradycji oraz okresu, w którym wszystko staje się piękniejsze. W tym magicznym klimacie, 12 grudnia odbył się ostatni w tym roku koncert w ramach naszych Czwartkowych wieczorów literacko-muzycznych. Gośćmi wieczoru byli: francuska aktorka i piosenkarka Iris Munos oraz znakomity młody pianista – Mateusz Urbaniak. W repertuarze tak kochane przez francuskie dzieci zimowe piosenki jak: Bonhomme d’iver, Vive le vent i Petit Papa Noel. W przerwach między kolejnymi utworami Iris opowiadała o francuskich zwyczajach świątecznych, różnych od polskich, zwłaszcza w kwestiach kulinarnych. Nowotomyślanie wysłuchali również francuskiej wersji kolędy Cicha noc.
Jako, że artystka jest rodowitą Francuską, w drugiej części programu zabrzmiały klasyczne, ponadczasowe pieśni z repertuaru takich ikon jak: Edith Piaf, Barbara i Georges Brassens.

Niecodzienne emocje towarzyszyły uczestnikom Pechowej nocy z Cwaniaczkiem – zabawy organizowanej w naszej bibliotece w piątek 13. grudnia, inspirowanej humorem popularnej wśród młodych czytelników serii zabawnych książek Jeffa Kinney’a pt. Dziennik Cwaniaczka.
Zadanie śmiałków ze szkół podstawowych polegało na odnalezieniu w przestrzeni całej biblioteki siedmiu miejsc związanych z polskimi przesądami, takimi jak: przejście pod drabiną, czarny kot, liczba 13, rozsypana sól, zbite lustro, witanie się przez próg, odpukiwanie w niemalowane drewno. Na dzieci czekało również zadanie plastyczne przygotowane przez tajemniczego czarodzieja, w którego wcielił się Edward Kupiec. W każdym z miejsc związanych z pechem obecni byli odpowiednio ucharakteryzowani uczniowie Gimnazjum im. F. Szołdrskiego w Nowym Tomyślu z pakietem zadań, jakie wykonać musieli uczestnicy zabawy.
Wykonanie zadań o zróżnicowanej tematyce i poziomie trudności było warunkiem by otrzymać pomoc gimnazjalistów w przygotowaniu się do wzięcia udziału w Festiwalu Cwanej Piosenki wieńczącym zabawę. By wziąć w nim udział ponad 40. uczniów podzielonych na grupy z pomocą gimnazjalistów ułożyło teksty piosenek na zadane tematy, powstały instrumenty, stroje, makijaże i co najważniejsze oprawa muzyczna, o którą zadbała 19 Drużyna Harcerska BUKI im. A. Kamińskiego. Występom wszystkich uczestników Pechowej nocy z Cwaniaczkiem towarzyszyła wesoła atmosfera, podgrzewana przez harcerzy oraz Konrada Zarzyckiego – licealistę , który urozmaicił wieczór swoim występem wokalnym.

Od czerwca do grudnia 2013 r. w naszej bibliotece odbyły się cztery wykłady z cyklu Wyprzedaż geometrii, prezentującego autorski program prof. dra Piotra Pawła de Walla – filozofa, etyka, socjologa kultury i logika, profesora International Personnel Academy w Kijowie.
To program wykładania filozofii o ludzkiej twarzy, dziedziny, która potrafi mówić o ludzkim trudzie i sensie…ludzkim językiem.
Pierwsze, wprowadzające spotkanie było odpowiedzią na pytanie, czym jest filozofia i kim jest filozof. Profesor odkrył przed nowotomyślanami trzy świadomości człowieka, uściślił również pojęcia wolnej woli i moralności, skupiając się na tak istotnych dla człowieczego działania jakim są: jestestwo, forma i jedność. Podczas drugiego, październikowego spotkania, które przebiegało pod hasłem: Stanowisko człowieka we wszechświecie profesor rozbudził ciekawość, prezentując spiralę Fibonacciego i pokazując na ciekawych przykładach, jakie ma przełożenie w różnych aspektach przyrody.
Tematem listopadowego wykładu był Świat człowieka: gramatyka i logika. Wówczas to na czynniki pierwsze zostały rozłożone takie pojęcia jak: indukcja, dedukcja, gramatyka i logika. Cykl Wyprzedaż geometrii zakończył wykład pt. Gramatyka i logika cz 2. Kultura a cywilizacja – wprowadzenie. Każdorazowo rozważania ubarwione były muzyką na żywo w wykonaniu Lechosława Szaraty (śpiew, instrumenty klawiszowe) i Rafała Kubale (klarnet).
Spotkania z filozofia o ludzkiej twarzy były niezwykle obrazowe, dynamiczne i żywe. Każde z nich łączone było z wybraną dziedziną sztuki. Tłem były m.in. wizualizacje w postaci obrazów Chagalla, a także utwory w wykonaniu izraelskiej piosenkarki, kompozytorki i aktorki – Ofry Hazy. Wykłady wzbogacane były również o fragmenty utworów rodzimych filozofów i poetów, m.in. Cypriana Norwida, Stanisława Leona Brzozowskiego, Karola Wojtyły, Władysława Broniewskiego, ks. Jana Twardowskiego czy Kingi Weroniki de Walla.
Mimo, iż wykłady z filozofii do łatwych w odbiorze nie należą, cieszyły się dużym uznaniem nowotomyślan. Z jednej strony pokazały, że człowiek do końca życia nosi w sobie potrzebę poznawania i kształcenia, a z drugiej, że nosi jeszcze większą potrzebę – tę związaną z poszukiwaniami swojej drogi, swojego widzenia świata.

Grudzień w Strefie Koloru naszej biblioteki rozpoczął się od cyklu popołudniowych, czytelniczych spotkań dla dzieci, organizowanych przez uczniów i nauczycielkę Lidię Dudek z Zespołu Szkół Zawodowych i Licealnych im. dra Kazimierza Hołogi w Nowym Tomyślu.
Czytanie bajek z okazji Mikołajek to już kolejna inicjatywa podjęta przez licealistów, w ramach której przez cały tydzień dzieci miały okazję spędzić w bibliotece wyjątkowy czas wypełniony wspólnym czytaniem i zabawami. Tym razem dużą radość najmłodszym sprawili również członkowie Stowarzyszenia Nowe Pokolenie Nowego Tomyśla, którzy przekazali małym czytelnikom mikołajkowe prezenty.

Mimo nieprzychylnej aury i braku w dostawie prądu w części miasta, nowotomyślanie licznie przybyli na grudniowe spotkanie Klubu Miłośników Podróży Przez kontynenty. Tym razem gościem była była nasza rodzima podróżniczka Stanisława Waszkowiak, która zaprosiła klubowiczów do afrykańskiego Mali.
Opowiedziała o leżącym na południowym skraju Sahary Timbuktu, bogacącym się i wyrastającym na potęgę dzięki strategicznemu położeniu na skrzyżowaniu transsaharyjskich szlaków. To tu spotykali się Afrykańczycy, Berberowie, Arabowie i nomadzi z pustyni i stąd rozchodziły się drogi w cztery strony Afryki, którymi podążały złożone z tysięcy wielbłądów karawany transportujące sól, kość słoniową i niewolników. Nowotomyscy miłośnicy podróży odwiedzili meczety i mauzolea, podziwiali piękno natury, dowiedzieli się, jak zorganizować daleką podróż, a także poznali ciekawostki z życia mieszkańców Mali.
W tym ciekawym pokazie splatały się: kultura, tradycja i historia. Pani Stanisława oczarowała nowotomyślan swą opowieścią, którą wzbogaciły piękne fotografie i afrykańska muzyka. Długo jeszcze w przytulnej czytelni, przy słodkim poczęstunku i aromatycznej kawie, toczyły się dyskusje i wymiana podróżniczych doświadczeń.

Przysłowiowa już magia szklanego ekranu powoduje, że zwykle ciekawią nas spotkania z osobami znanymi z kina i telewizji, a w szczególny sposób aktorami, którzy wcielali się w role postaci nam bliskich. Ta magia właśnie towarzyszyła spotkaniu z Magdaleną Zawadzką, jakie 4 grudnia odbyło się w naszej bibliotece.
Aktorka znana pokoleniom widzów i szczególnie lubiana za postać Basi Wołodyjowskiej (choć w swoim życiu zagrała ich około 150) tym razem wystąpiła w nieco innej roli. Zaproszona do naszej biblioteki dzięki współpracy z Wydawnictwem Marginesy, prezentowała książkę Gustaw i ja, w której wspomina wspólne życie z nieżyjącym Gustawem Holoubkiem, z którym przez 35 lat tworzyli zgodne małżeństwo.
Magdalena Zawadzka podczas spotkania, prowadzonego przez założycielkę wydawnictwa Hannę Grudzińską, opowiadała o tym, jak powstała wspomnieniowa książka i jaką jej tworzenie stanowiło ulgę i swoistą terapię po śmierci męża. Opowiadaniu o wspólnym życiu, pisaniu książki i zamiłowaniu do fotografii, towarzyszyły refleksje na temat współczesnego teatru warszawskiego i o pielęgnowaniu pamięci o wielkim aktorze – Gustawie Holoubku. Na zakończenie spotkania powiedziała także jedną z licznych anegdot, jakie znaleźć można w książce, licznie i chętnie kupowanej przez nowotomyślan po spotkaniu i równie chętnie podpisywanej przez aktorkę.
Podziękowania dla Dyrektor Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej Lucyny Kończal – Gnap za zorganizowanie spotkania oraz wręczenie pamiątkowych koszy wiklinowych przez obecnych na spotkaniu burmistrzów: Henryka Helwinga i Wojciecha Ruty zakończyło jego oficjalną część, po której uczestnicy wieczoru mieli jeszcze chwilę na otrzymanie autografów i wykonanie pamiątkowych fotografii.

Kończące rok 2013 spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki odbyło się 3 grudnia. Tematem była książka Świat na wyciągnięcie ręki Leszka Szczasnego. Dla większości z nas p. Leszek jest znany osobiście, ponieważ gościł w działającym w bibliotece Klubie Miłośników Podróży Przez Kontynenty.
Omawiana w DKK Książka jest relacją z podróży, które autor odbywał w ciągu kilku lat. Jego celem jest poznawanie i docieranie w głąb kultury danego kraju poprzez np. rozmowy z mieszkańcami danego regionu. Często dochodzi do wniosków, że stereotypy które znamy są mocno przejaskrawione i nie zawsze zgodne z rzeczywistością.
Podróżuje najczęściej autostopem z prawie pustym portfelem, często śpi jak sam mówi w tysiącgwiazdkowym hotelu. Tym sposobem odwiedził Francję, Hiszpanię, Ukrainę, Albanię, Bośnię, Chorwację, Czarnogórę, Słowację, Turcję, Syrię. Jego książka jest naszpilkowana zabawnymi zdarzeniami, które autor umie pięknie opowiedzieć – oto fragment książki /s.215-216/ z podróży po Syrii: Wieczorem, gdy siedzę na murku przy skrzyżowaniu, dosiada się grubaśny barbarzyńca w gumiakach. Bez specjalnego pytania wychyla półlitrowy łyk mojej wody, po czy okazuje się, że jest barbarzyńcą przyjaznym. Mimo że nie znamy żadnego wspólnego języka, to ma on wielką ochotę na komunikowanie się. Więc wymienia mi kraje, z których pochodzą auta, jakie mijają nas bardzo wolno, bo muszą pokonać akurat brukowany wertep: Korea, Francja, Iran, Niemcy, Chiny… W końcu przejeżdża śmieciowóz, takie dwie beczki na metalowej konstrukcji, którą ciągnie miejski pracownik… Wtedy mój nowy kumpel z przekąsem i wyszczerzonymi zębami informuje: Syria!. 🙂
Z niecierpliwością czekamy na drugą książkę pt. Afrykański rytm nad którą autor aktualnie pracuje.

W poniedziałek, 2 grudnia, w naszej bibliotece odbyła się II Nowotomyska Konferencja Olęderska, połączona z otwarciem wystawy podsumowującej i prezentującej wyniki interdyscyplinarnych badań naukowych przeprowadzonych w lipcu tego roku w Sękowie. Organizatorami badań i konferencji były: Pracownia Projektowania Struktur Krajobrazu Regionalnego z Katedry Bioniki na Wydziale Architektury Wnętrz i Wzornictwa Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu, Zakład Architektury Wnętrz z Wydziału Artystycznego Uniwersytetu Zielonogórskiego oraz przedstawiciele Wydziału Wzornictwa i Architektury Wnętrz z Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi przy współpracy Gminy Nowy Tomyśl.
Konferencja miała charakter interdyscyplinarny; referaty i prezentacje dotyczące krajobrazu kulturowego, detali krajobrazowych i architektonicznych, założeń przestrzennych i architektury okolic Nowego Tomyśla przygotowali m. in. inżynierowie architekci, architekci wnętrz, artyści, etnografowie i studenci. Wśród referentów znaleźli się m. in. prof. Bogumił Kaczmarek z Uniwersytetu Zielonogórskiego, prof. Jerzy Stiller – reprezentujący Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu i Politechnikę Śląską w Gliwicach, prof. Piotr Szwiec z Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu oraz pracownicy naukowi ASP w Łodzi – dr inż. architekt Robert Sobański, dr inż. architekt Rafał Lamorski, dr hab. inż. architekt Bartosz Hunger. Swoje wystąpienia zaprezentowali także Mariusz Przybyła – kustosz Muzeum Regionalnego w Wolsztynie oraz Marzena Kortus – Zca Naczelnika Wydziału i Promocji Urzędu Miejskiego w Nowym Tomyślu.
Zaprezentowane wystąpienia wywołały żywą dyskusję, w której wzięli udział zarówno naukowcy, jak i przedstawiciele władz Nowego Tomyśla oraz mieszkańcy miasta i okolicznych wsi, a także studenci.
Na towarzyszącej konferencji wystawie, przygotowanej przez Patrycję Mikołajczak z Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu, zaprezentowano zarówno zebrane podczas badań eksponaty o wartości etnograficznej, prace plastyczne, jak i wykonane podczas warsztatów plansze prezentujące fotografie, rysunki inwentaryzacyjne oraz szkice wrażeniowe wybranych obiektów architektonicznych.
Prezentując mieszkańcom zgromadzone materiały, autorskie komentarze i szkice, pomysłodawcy przeprowadzonych już po raz drugi na naszym terenie badań, oczekują na konsultacje społeczne i rozmowy dotyczące koncepcji dalszych etapów wykorzystania materiałów i ocalenia unikatowych eksponatów, a także wykorzystania badań do szerzej zakrojonych celów promocji regionu, uatrakcyjnienia terenu nowotomyskiego, jak również poszukiwań designu, projektów wzorniczych nawiązujących do rodzimej tradycji, po to, by móc kreować wizytówki regionu. Kolejne wystawy i prezentację wyników przeprowadzonych badań przewidziano w Łodzi, Zielonej Górze i w Poznaniu.